قانون وآیین نامه های اجرایی راجع به ورود و اقامت اتباع خارجه در ایران
قانون راجع به ورود و اقامت اتباع خارجه در ایران مصوب ۱۹ اردیبهشت ماده ۱۳۱۰ شمسی
با تمامی اصلاحات والحاقیه های بعدی
ماده ۱ – هر یک از اتباع خارجه برای ورود و اقامت و خروج از ایران باید اجازه مأمورین مربوطه ایران را تحصیل نمایند.
ماده ۲ – اجازه ورود به ایران و عبور از آن به وسیله ویزای مامورین ایران در خارجه در روی تذکره و یا اوراق و شهادت نامه های هویت صادره از طرف دولت متبوع هرکس تحصیل می شود.
مأمورین ایران در خارجه در موارد ذیل باید از دادن ویزا خودداری نمایند:
الف – در صورتی که صحت اسناد ارائه شده را تردید نمایند.
ب – اشخاصی که مطابق قوانین ایران تبعه ایران محسوب شده و بخواهند با اوراق تابعیت غیر ایرانی به ایران مسافرت کنند.
ج – اگر حضور خارجی در ایران بر ضد امنیت مملکت و یا نظم عمومی و یا به جهات دیگری منافی مصالح مملکتی باشد.
د – اگر خارجی در ایران سابقه محکومیت به جنحه مهم و یا جنایت داشته و یا در مملکت خارجه محکوم به جنحه و یا جنایت شده باشد.
ه – اگر خارجی قبلاً از ایران اخراج شده باشد.
و – اگرحضورخارجی در ایران به ملاحظه حفظ‌الصحه عمومی و یا عملیات منافی عفت صلاح نباشد.
ز – اگر خارجی نتواند اثبات نماید که وسائل تحصیل معاش خود را در ایران به وسیله سرمایه یا مشاغل مفیده خود دارا می‌باشد.
روادیدی که مأمورین ایران در خارجه به بیگانگان می دهند علاوه برحق ورود با مراعات مقررات ماده سوم ورود واقامت اتباع بیگانه حق نود روز اقامت در ایران را نیز به دارنده می‌دهد.
تبصره ۱- دولت میتواند در موارد استثنایی ترتیب خاصی بدهد.
تبصره ۲- ماموران مرزی مجاز از طرف شهربانی کشور می توانند برای خارجیان روادید عبور صادر نمایند.
تبصره ۳- شهربانی کشور در مرکز وشهربانی های مراکز استان و شهرستان می توانند برای خارجیان مقیم روادید بازگشت به ایران صادر نمایند.
ماده ۳ – هر گاه یکی از موانع مذکوره در ماده ۲ در موقع ویزا بر مأمور ایران در خارجه مکشوف نبوده و یا بعداً موجود شود مأمورین مربوطه‌می‌توانند از دادن اجازه توقف دائم یا موقت خودداری نموده و یا اجازه‌های صادره را ملغی نمایند. در هر یک از موارد فوق پس از الغاء اجازه صادره نظمیه محل شخص خارجی را از ایران اخراج خواهد کرد. تشخیص علل مذکوره در این ماده و ماده‌قبل منحصراً بسته به نظر مأمورین مربوطه ایران است ولی در غیر موارد مذکوره امتناع از دادن اجازه جایز نیست.
ماده ۴ – اقامت اتباع خارجه در ایران بر دو قسم است: اقامت موقت و اقامت دائم. اقامت دائم در صورتی است که خارجی در خاک ایران اقامتگاه‌قانونی اختیار نموده باشد و در غیر این صورت اقامت خارجی در ایران موقت محسوب می‌شود.
اجازه اقامت موقت و یا دائم از طرف نظمیه باید داده شود و هیچ یک از اتباع خارجه بدون اجازه مزبور و بیش از مدت معینه در اجازه‌های مذکوره‌نمی‌توانند در ایران اقامت نمایند. اجازه اقامت موقت و یا دائم قابل تجدید و تمدید می‌باشد.
ماده ۵ – اتباع خارجه ملزم می‌باشند در انقضاء مدت اجازه عبور و یا توقف از خاک ایران خارج شوند مگر اینکه از نظمیه تقاضای تمدید مدت کرده‌و تحصیل اجازه نمایند.
در اجازه ورود و عبور ممکن است گذشتن یک یا چندین مرتبه از سرحدات نیز قید شود.
ماده ۶ – اجازه اقامت دائمی از طرف نظمیه مرکز ناحیه که خارجی میخواهد در آن ناحیه اقامتگاه اختیار کند با رعایت مقررات ماده ۳ داده خواهدشد. خارجی ممکن است این اجازه را قبل از ورود خود به ایران به وسیله نمایندگان ایران در خارجه تحصیل کند جواز اقامت دائمی باید هر سه سال تجدید‌شود.
ماده ۷ – اجازه عبور از خاک ایران از طرف نمایندگان ایران در خارجه با رعایت مقررات ماده ۳ داده می‌شود و به خارجی حق می‌دهد در مدت معینه‌در اجازه‌نامه در نقاط بین راه توقف نمایند خط سیر و مدت لازم برای عبور ممکن است در اجازه نامه قید شود. مدت را نظمیه میتواند لدی‌الاقتضاء‌تمدید نماید.
ماده ۸ – هر خارجی که بخواهد در ایران اقامت نماید مکلف است ظرف ۸ روز پس از ورود به ایران خود را برای تحصیل پروانه اقامت به شهربانی محل معرفی نماید.
تبصره – مسئولین اماکن عمومی و خصوصی و صاحبان یا متصرفان اماکن شخصی حسب مورد موظفند توقف هرتبعه خارجی را که یک شب یا بیشتر نزد آنها توقف می نماید ظرف ۲۴ ساعت پس از ورود خارجی به کلانتری یا ژاندارمری محل اطلاع دهند.
فهرست اسامی خارجیان در دفتری که در شهربانی کشور تنظیم می شود تمرکز خواهد یافت.
ماده ۹ – هر خارجی که در خاک ایران اقامت دارد باید از دولت متبوعه خود سندی داشته باشد که هویت و تابعیت او را ثابت نماید نظمیه محل‌می‌تواند لدی‌الاقتضاء به خارجی که به عللی نتوانسته است سند سابق‌الذکر را تحصیل کند جواز موقتی برای اقامت یا اجازه مخصوص برای خروج از‌ایران بدهد و در این صورت نظمیه محل حق دارد محل توقف موقت خارجی را در ایران یا خط سیر او را معین و محدود کند. ممکن است در اسناد مثبته تابعیت خارجی و همچنین در جواز اقامت موقتی اسامی زوجه و اولاد و احفاد ذکور و اناث خارجی و برادران و خواهران‌او که به حد بلوغ نرسیده و در تحت کفالت و همراه او هستند نیز ثبت شود.
ماده۱۰- اجازه خروج از ایران از طرف مامورین شهربانی محل اقامت دائمی یا موقتی آنها داده خواهد شد.
تبصره – بیگانگانی که به ایران وارد می شوند و مدت توقف آنها از نود روز تجاوز نکند احتیاج به روادید خروج ندارند لیکن موظف می باشند برای خروج از ایران اعلامیه خروجی را تکمیل و به مامورین گمرکی مرز خروجی تسلیم نمایند.
ماده ۱۱ – خارجی را ممکن است در موارد ذیل از خاک ایران اخراج و یا محل توقف او را تغییر داد:
الف – اگر برخلاف مقررات این قانون رفتار نماید.
ب – در صورتی که مطابق مقررات مواد ۳ و ۴ اجازه عبور و یا توقف خارجی ملغی شود.
تصمیم اخراج را اداره نظمیه به موقع اجرا می‌گذارد.در هر موقعی که تصمیم اخراج اتخاذ شود و تأخیر اجرای آن منافی مصالح مملکتی نیست از طرف نظمیه و یا از طرف ادارات ذیصلاحیت دیگر آن‌تصمیم و مهلتی که برای اجرا داده می‌شود به شخصی که باید اخراج شود اخطار خواهد شد. هر گاه خارجی تقبل کند که در مدتی که از طرف اداره صلاحیتدار تعیین می‌شود از ایران خارج بشود آزادانه خارج خواهد شد و الا تحت‌الحفظ اخراج‌می‌شود. مصارف اخراج در مواردی که خارجی باید تحت‌الحفظ اخراج شود از محل عواید مقرره به موجب ماده ۱۴ تأدیه خواهد شد.
ماده ۱۲ – در مواقعی که اعطای جواز اقامت امتناع شده و تصمیم اخراج از طرف مقامات ذیصلاحیتی که دولت معین می‌کند اتخاذ می‌شود خارجی‌حق خواهد داشت به وزارت داخله مراجعه کرده تقاضای تجدید نظر در تصمیم مزبور را بنماید. این تقاضا کتباً و یا تلگرافاً به وسیله مقام صلاحیتداری که تصمیم را اتخاذ کرده داده خواهد شد ولی خارجی میتواند مدلول تقاضای خود را مستقیماً‌به وزارت داخله ارسال دارد.تقدیم تقاضای تجدید نظر موجب تعویق اجرای تصمیم اخراج – به استثنای مواردی که اخراج از نقطه نظر مصالح مملکتی فوریت دارد – خواهد بود‌ولی ممکن است تا تعیین نتیجه تجدید نظر نظمیه خارجی را در تحت مراقبت مخصوص خود قرار دهد.
ماده ۱۳ – برای حفظ امنیت و یا مصالح عمومی و یا به ملاحظات صحی هیأت وزیران میتواند تصمیمات ذیل را که ورود و اقامت و خروج و عبور‌خارجیان را محدود یا مشروط مینماید اتخاذ کند:
الف – جلوگیری از کلیه یا قسمتی از مراودات سرحدی.
ب – منع توقف موقتی یا دائمی در بعضی از مناطق یا عبور از بعضی مناطق ایران.
ج – اتخاذ وسایل مخصوص نظارت نسبت به خارجیان در موارد فوق‌العاده.
د – خارجیانی که بدون داشتن اسناد لازم وارد خاک ایران شده یا می شوند و یا با داشتن اسناد لازم از راههای غیر مجاز به کشور وارد گردیده یا می گردند علاوه بر مجازات مقرر در قانون ورود و خروج اتباع خارجه مصوب نوزدهم اردیبهشت ماه ۱۳۱۰ بنا به پیشنهاد وزارت جنگ آنان رابرای مدتی که از پنج سال تجاوز نکند ملزم به اقامت اجباری در محل معین نموده و یا اینکه آنها را از کشور اخراج نماید.
ماده ۱۴ – برای صدور اجازه موقت و یا دائم و تمدید اجازه عبور خارجیان حقوق ذیل اخذ خواهد شد:
۱ – برای تمدید اجازه عبور و صدور اجازه اقامت موقت و تجدید آن معادل ده ریال طلا.
۲ – برای صدور اجازه اقامت دائم و تجدید آن معادل بیست ریال طلا.
تبصره – کارمندان دفتری و خدمتگزاران سفارتخانه و کنسولگری های دول بیگانه در ایران به شرط رعایت معامله متقابله نسبت به این قبیل کارمندان دولت ایران در آن کشورها از پرداخت حق تمبر پروانه اقامت معاف خواهند بود.
ماده ۱۵ – اشخاص ذیل به حبس تعزیری از ۱ تا ۳ سال و یا به جزای نقدی از پانصد هزار ریال تا سه میلیون ریال محکوم می‌شوند مگر این که جرم آنها‌مشمول قوانینی گردد که مجازات سخت‌تری معین کرده باشد.
۱ – هر کس گذرنامه یا جواز اقامت یا جواز عبور جعل کند و یا با علم به مجعول بودن از آنها استفاده کند و یا این قبیل اوراق مجعوله را برای دیگری‌تحصیل نماید
۲ – هر کس عامداً در نزد مأمورین ذی‌دخل برای تحصیل تذکره و یا جواز اقامت و یا جواز عبور، شهادت کذب داده و یا اظهارات خلاف واقع نماید و یا‌موضوعاتی را که در تشخیص تابعیت مؤثر است، کتمان نماید و یا گذرنامه و یا جواز اقامت و یا جواز عبور و یا ورقه هویتی که به وسائل مزبور تحصیل شده است عامداً از آنها استفاده کند.
۳ – هر کس عامداً بدون داشتن اسناد و جواز لازم از مرز ایران عبور کند و همچنین هر کس که از راههای غیر مجاز و یا مرزهای ممنوعه عبور نماید.
۴ – هر کس برای اثبات هویت و یا تابعیت خود از اسناد و یا اوراق و یا ورقه هویت متعلق به دیگری استفاده کند و هر کس برای اثبات تابعیت و یا‌هویت یک نفر خارجی اسناد و اوراق و یا ورقه هویت متعلق به خود یا غیر را به دیگری بدهد.
۵ – هر کس که برای فرار از اجرای تصمیم اخراج که درباره او اتخاذ شده است، مخفی شود و یا پس از اخراج شدن از ایران مجداً بدون اجازه به خاک‌ایران مراجعت کند.
۶ – هر کس در یکی از اعمال مذکوره فوق شرکت یا معاونت کرده باشد.
۷ – هر کس برای استفاده از حقوقی که به موجب این قانون و یا آیین‌نامه‌های مربوطه به آن می‌توان تحصیل نمود، در خارج از کشور مرتکب یکی از‌اعمال مذکور در بندهای ۱ و ۲ و ۴ این ماده بشود پس از آمدن به ایران در صورتی که در خارج از کشور به موجب حکم قطعی محکوم و مجازات نشده‌باشد، تعقیب و مجازات خواهد شد.
تبصره ۱ – شروع به ارتکاب جرم‌های مذکور در این ماده در حکم ارتکاب خواهد بود.
تبصره ۲ – خارجیانی که به تبع اغنام و احشامشان وارد خاک ایران شوند، علاوه بر ضبط احشام به نفع دولت ایران به پنج ماه تا یک سال حبس یا۳۰۰۰۰ تا ۸۰۰۰۰ ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد و در صورتی که بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت همسایه عهدنامه‌ای منعقد شده‌باشد، بر اساس آن عمل خواهد شد.
تبصره ۳ – دادستان شهرستان میتواند به پیشنهاد شهربانی کشور یا ژاندارمری کشور تعقیب تبعه بیگانه‌ای را که بدون داشتن‌اسناد لازم و یا با داشتن اسناد لازم از راههای غیر مجاز به کشور وارد شده یا بشود در هر بار معلق نماید.
هر گاه متهم مذکور ظرف سه سال از تاریخ تعلیق تعقیب، مرتکب جرمی از نوع دیگر (درجه جنحه یا جنایت) بشود به کلیه جرائم او رسیدگی و علاوه‌بر مجازات جرائم جدید به کیفر جرمی که مورد تعلیق نیز قرار گرفته محکوم خواهد شد.
هر گاه پیشنهاد شهربانی و یا ژاندارمری علاوه بر تعلیق تعقیب متضمن اخراج فرد بیگانه از کشور باشد در صورت تصویب تعلیق تعقیب، دستور اخراج‌وی نیز از طرف دادستان صادر می‌شود. دادستان شهرستان مجاز است اختیارات حاصل از اجرای این تبصره را در حوزه قضایی دادگاههای بخش‌مستقل با تفویض نمایندگی به رییس دادگاه و یا هر یک از قضا مأمور دادگاه مذکور واگذار نماید.
تبصره ۴ – پس از تعلیق تعقیب متهم مذکور اجازه اقامت و اشتغال او طبق آیین‌نامه اجرایی که از طرف وزارتخانه‌های امور خارجه، کشور و کار و امور‌اجتماعی تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید. بلامانع است.
ماده ۱۶ – هر خارجی که مقررات این قانون و آیین نامه های مربوط به آن را رعایت نکند به جزای نقدی از ۲۰۱ ریال تا ۱۰هزار ریال محکوم خواهد شد مگر این که برای جرم او در این قانون یا قوانین دیگر مجازات سخت‌تری معین شده باشد.
همین مجازات درباره مسئولین اماکن عمومی و خصوصی و صاحبان یا متصرفان اماکن شخصی که به تکلیف مقرر در ماده ۸ عمل نکنند، مجری خواهد بود.
ماده ۱۷ – محاکمه متخلفین از مقررات این قانون در محاکم عمومی به عمل خواهد آمد.
ماده ۱۸ – اشخاص ذیل از مقررات این قانون مستثنی خواهند بود:
۱ – کسانی که دارای مصونیت سیاسی هستند.
۲ – مأمورین قنسولی دول خارجه و افراد عائله آنها که با هم در یک خانه زندگانی می‌کنند و اعضاء رسمی آنها ولی اگر اتباع ایران از طبقات مذکوره‌مقیمین در یکی از ممالک خارجه از مزایای مزبور کلاً یا بعضاً بهره‌مند نباشند نسبت به اتباع مملکت مزبور از طبقات فوق معامله متقابله خواهد شد.
از طرف مأمورین ایران به مشمولین فقرات ۱ و ۲ این ماده برای ورود به ایران و همچنین برای عبور و خروج از ایران ویزای سیاسی داده می‌شود به‌شرط معامله متقابله.
۳ – اعضای هیأت‌های اعزامیه دول خارجه که با موافقت دولت ایران وارد ایران می‌شوند و کسان دیگری که دارای ویزای سیاسی مأمورین ایران‌باشند.
تبصره – مقررات مربوط به اجرای این ماده از طرف وزارت امور خارجه با موافقت وزارت داخله ضمن نظامنامه مخصوص تعیین می‌شود.
ماده ۱۹ – درمورد کارکنان وسائط نقلیه هوائی و قطارهای ترانزیتی و کشتی های و مسافرینی که قصد ورود و اقامت ایران را نداشته و اسناد لازمه که به موجب این قانون باید دارا باشند‌ندارند و در موقع توقف کشتی ها و هواپیماها و قطارها در ایران پیاده می‌شوند وزارت کشور با موافقت وزارت امورخارجه و وزارت دارائی آیین نامه مخصوصی تدوین و برای اجراء به شهربانی کشور و سازمان های مربوط ابلاغ خواهد نمود
ماده ۲۰ – خارجیانی که در تاریخ اجرای این قانون در ایران می‌باشند باید در ظرف دو ماه از تاریخ مزبور مستقیماً به شهربانی محل اقامت خود مراجعه‌کرده اجازه اقامت تحصیل نمایند. دوائر نظمیه بر طبق ماده ۴ و ۶ عمل خواهند نمود.
ماده ۲۱ – در نقاطی که نظمیه تأسیس نشده باشد وظایفی را که به موجب این قانون بر عهده آن محول است حاکم یا نماینده حکومت محل انجام‌خواهد داد.
ماده ۲۲ – ماده واحده مصوبه ۱۱ تیر ماه ۱۳۰۸ کمیسیون عدلیه مجلس شورای ملی منسوخ است.
ماده ۲۳ – این قانون از پانزدهم خرداد ماه یک هزار و سیصد و ده به موقع اجرا گذارده می‌شود.
این قانون که مشتمل بر بیست و سه ماده است در جلسه نوزدهم اردیبهشت ماه یک هزار و سیصد و ده شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رییس مجلس شورای ملی – دادگر
* تمامی اصلاحیه های و الحاقات طی سالهای ۱۳۳۴،۱۳۳۷،۱۳۵۷و۱۳۸۴این قانون اعمال شده
آیین نامه اجرایی قانون ورود و اقامت اتباع بیگانه
هیئت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۵۲/۰۳/۱۲ بنا به پیشنهاد شماره ۱۵۸۸/۵۲ ـ ۱۱۵۰۶ مورخ ۵۲/۰۱/۲۶ [۱۳۵۲]وزارت کشور و باستناد قانون ورود و اقامت اتباع خارجه در ایران، آئیننامه اجرائی قانون مذکور را بشرح پیوست تصویب نمودند.
وزیر مشاور و معاون اجرائی نخست وزیر ـ هادی هدایتی
آئیننامه اجرائی قانون ورود واقامت اتباع بیگانه
ماده ۱ـ مأموران مرزی مجاز از طرف شهربانی کل کشور میتوانند در مرزهائیکه مجاز شناخته شده برای دارندگان گذرنامه‌های معتبر خارجی که قصد عبور از ایران را دارند براساس نظرات قبلی وزارت امور خارجه و رعایت ماده ۲ قانون ورود و اقامت اتباع خارجه مصوب سال،۱۳۱۰ برای مدت حداکثر ۱۵ روز با دریافت حق روادید طبق تعرفه مربوط روادید عبور صادر نمایند.
ماده ۲ـ صدور روادید عبور برای اشخاص زیر موکول به تحصیل اجازه خاص وزارت امورخارجه خواهد بود.
الف ـ افراد بدون تابعیت و یا دارندگان برگ گذر(لسه پاسه)های خارجی.
ب ـ اتباع دولی که از طرف وزارت امورخارجه تعیین می‌شود.
ماده ۳ـ مأموران شهربانی در مرکز و شهربانیهای مراکز استان و شهرستان میتوانند برای بیگانگانی که دارای پروانه اقامت معتبر می‌باشند با رعایت مقررات مربوطه روادید رفت وبرگشت صادر نمایند.
تبصره ۱ـ روادید برای یکبار رفت و برگشت صادر خواهد شد.
تبصره ۲ـ مدت اعتبار روادید برگشت از تاریخ خروج از مرز سه ماه خواهد بود.
تبصره ۳ـ مدت اعتبار روادید رفت و برگشت برای خروج از کشور یکماه می‌باشد و قابل تمدید نیزخواهد بود.
ماده ۴ـ هر خارجی که بخواهد در ایران اقامت نماید مکلف است ظرف ۸ روز پس از ورود به ایران برگهای درخواست صدور پروانه اقامت را تنظیم و تکمیل و امضاء نموده بانضمام سایر مدارک لازم بشهربانی محلی که میخواهد درآنجا اقامت اختیار کند تسلیم نماید. شهربانی محل پس از رسیدگی مدارک ارائه شده پروانه اقامت موقت با اخذ حقوق قانونی صادر و یا از صدور پروانه اقامت امتناع می ورزد.
ماده ۵ـ اجازه اقامت دائم از طرف شهربانی مرکز استان یا شهرستانی که خارجی میخواهد در آن ناحیه اقامت گاه دائمی و قانونی اختیار کند با رعایت مقررات ماده ۳ قانون ورود و اقامت اتباع خارجه مصوب سال ۱۳۱۰ در صورت احرازهریک ازشرائط زیر پس ازموافقت شهربانی کل کشور صادر خواهد شد.
الف ـ متقاضی دارای ۵ سال سابقه اقامت قانونی متوالی یا متناوب در ایران بوده و به هنگام تقاضا بسن ۱۸ سال تمام رسیده باشد.
ب ـ متقاضی دارای دو سال سابقه اقامت قانونی متوالی یا متناوب در ایران بوده و مقام عالی علمی یا شغل یا تخصص او در امور تولیدی و عمرانی به تایید مقامات صلاحیتدار مملکتی رسیده باشد.
ج ـ متقاضی دارای دوسال سابقه اقامت قانونی متوالی یا متناوب در ایران بوده و خدمات شایسته وارزنده او بامور عام المنفعه در ایران به تأیید مقامات صلاحیتدار مملکتی رسیده باشد.
دـ متقاضی دارای زن و فرزند ایرانی باشد.
هـ ـ متقاضی دارای دو سال سابقه اقامات قانونی متوالی یا متناوب در ایران بوده و در امور تولیدی و عمرانی ایران که مورد تأیید مقامات صلاحیتدار ایران باشد سرمایه گذاری کرده باشد.
و ـ متقاضی دارای دو سال سابقه اقامت قانونی متوالی یا متناوب در ایران بوده ودرآمد شخصی یاحقوق یا مستمری بازنشستگی او به تأیید یکی از بانک‌های مجاز ایران رسیده باشد.
تبصره ـ اقامت خارجیان از نظر این آئیننامه وقتی اقامت قانونی محسوب می‌شود که باستناد پروانه اقامت باشد.
ماده ۶ـ حق صدور پروانه اقامت موقت یا دائم بمیزان مقرر در ماده ۱۴ قانون ورود واقامت اتباع خارجه در ایران وصول خواهد شد و برابر آن تمبر به پروانه اقامت الصاق و باطل میگردد.
ماده ۷ـ پس از صدور پروانه اقامت ـ شهربانی یک نسخه از برگهای درخواست صدور پروانه اقامت را به کلانتری یا حوزه ژاندارمری که خارجی در حوزه استحفاظی آن اقامت خواهد کرد ارسال مینماید. و کلانتری یا ژاندارمری مربوط مکلف است این سوابق را بمنظور مراجعات آتی نگهداری نماید.
ماده ۸ـ پناهندگان خارجی که طبق آئیننامه پناهندگان دفترچه اقامت پناهندگی از شهربانی کل کشور دریافت نموده اند از مقررات مواد ۴و۵ این آئیننامه مستثنی می‌باشند.
ماده ۹ـ دارندگان پروانه اقامت موقت یا دائم باید تغییرمحل کار و یا اقامت خود را به شهربانی یا ژاندارمری محل قبلی و ظرف ۸ روز از ورود به محل اقامت و یاکار جدید بشهربانی یا ژاندارمری محل جدید کتباً اطلاع دهند.
ماده ۱۰ـ هر تبعه خارجی مکلف است پروانه اقامت یا سایر مدارک مسافرت خود را در صورت تقاضای مأموران انتظامی ارائه نماید.
ماده ۱۱ـ صدورالمثنی پروانه اقامت طبق مقررات بلامانع می‌باشد که با دریافت حقوق قانونی والصاق و ابطال تمبر انجام خواهد شد.
ماده ۱۲ـ اتباع خارجی باید برای تسلیم برگهای درخواست صدور پروانه اقامت شخصاً یا بوسیله نماینده خود بشهربانی محل مراجعه نمایند.
ماده ۱۳ـ خارجیانیکه در استخدام وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و یا وابسته بدولت می‌باشند میتوانند برگهای درخواست صدور پروانه اقامت را تکمیل نموده و پس از گواهی وزارتخانه یا مؤسسه مربوط توسط نماینده معرفی شده سازمان محل خدمت خارجی بشهربانی محل ارسال نمایند.
ماده ۱۴ـ مسئولین اماکن عمومی موظفند ظرف ۲۴ ساعت پس از ورود خارجی هویت و تاریخ ورود او در فرمهای مخصوص اعلامیه ورود درج و به نزدیکترین کلانتری یا پاسگاه ژاندارمری تسلیم نمایند.
تبصره ۱ـ از لحاظ این آئیننامه اماکن عمومی اطلاق می‌شود به هتلها متلها و مسافرخانه‌ها و پانسیون‌ها و بطور کلی همه اماکنی که بنحوی از انحاء مسافر میپذیرند.
تبصره ۲ـ فرمهای مخصوص اعلامیه ورود مسافرین توسط شهربانی کل کشور تهیه و در اختیار صاحبان اماکن عمومی گذارده می‌شود.
ماده ۱۵ـ صاحبان یا متصرفان اماکن شخصی موظفند توقف هر خارجی را که یک شب یا بیشتر در منزل آنها بهرعنوانی اقامت مینمایند بهروسیله ممکن بنزدیکترین کلانتری یا پاسگاه ژاندارمری اطلاع دهند.
ماده ۱۶ـ در مواقعی که شهربانی کل کشور طبق موازین قانونی از صدور یا تمدید یا تجدید پروانه اقامت خودداری و باخراج خارجی اتخاذ تصمیم نماید این تصمیم را به متقاضی کتباً ابلاغ خواهد نمود و خارجی میتواند ظرف ۱۵ روز از تاریخ رویت اخطاریه برابر ماده ۱۲ قانون ورود و اقامت اتباع خارجه تقاضای تجدید نظر در تصمیم شهربانی را بوزارت کشور تسلیم نماید وزارت کشور پس از دریافت تقاضانامه موضوع را در جلسهای مرکب از مدیرکل سیاسی وزارت کشور ـ نمایندگان وزارت امور خارجه ـ وزارت دادگستری ـ سازمان اطلاعات و امنیت کشور و شهربانی کل کشور مطرح و تصمیمات کمیسیون را بشهربانی کل کشور ابلاغ خواهد کرد.
ماده ۱۷ـ شهربانی کل کشور باید مواد قانون ورود و اقامت اتباع خارجه مصوب سال ۱۳۱۰ و اصلاحیه‌های آن و مقررات این آئیننامه را برای اطلاع عموم بزبانهای فارسی و انگلیسی و فرانسه چاپ و همچنین در جراید کثیرالانتشار منتشر نماید. وزارت امور خارجه نیز متن و ترجمه های مزبور را به مأموریتهای ی در خارجه و مأموریتهای دیپلماتیک و کنسولی خارجی در ایران ارسال خواهد نمود.
ماده ۱۸ـ آئیننامههای مربوط به ورود و اقامت اتباع بیگانه که با مفاد این آئیننامه مغایرت داشته باشد از تاریخ تصویب این آئیننامه ملغی است.
آیین نامه اجرائی ماده ۱۸ قانون ورود و اقامت اتباع خارجه در ایران
مصوب ۸ فرودین ۱۳۵۳ وزارتین امور خارجه و کشور (روزنامه رسمی ۸۵۳۵ مورخ ۱۴/۲/۵۳)
ماده ۱- گذرنامه اشخاص زیر وزارت امور خارجه ثبت و برای آنها کارت هویت صادر خواهد شد:
الف – ماموران دیپلماتیک سفارتهای خارجی و خانواد آنها
ب – کارمندان اداری و فنی سفارتهای خارجی و خانواده آنها
ج -ماموران کنسولی خارجی و خانواده آنها
د- کارمندان اداری و فنی ماموریتهای کنسولی و خانواده آنها
ه- مامورین رسمی و کارشناسان اعزامی سازمان ملل متحد و سازمانهای تخصصی و سازمان های وابسته و خانواده آنها
و= ماموریان رسمی سازمانهای بین المللی که به موجب موافقتنامه های مربوطه برای انجام ماموریت در ایارن اقامت می نمایند و خانواده آنها
تبصره – منظور از خانواده اشخاص مذکور در این ماده همسر و فرزندان و افراد تحت تکفل آنها که با هم در یک خانه زندگی می کنند باشد
ماده ۲- گذرنامه اشخاص زیر در مرکز از طرف وزارت امور خارجه جهت صدور پروانه کار و پروانه اقامت رایگان به وزارت کار و امور اجتماعی و شهربانی کشورارسال می گردد و در شهرستانها ازطرف استانداری و یا فرمانداری کل به اداره کار و امور اجتماعی و شهربانی محل فرستاده می شود
الف – کارشناسان و معلمان خارجی که در چهارچوب موافقتنامه های همکاری علمی و فرهنگی از طرف دول خارجی و یا سازمانهای بین المللی به ایران اعزام می شوند
ب – خدمه ماموریت های دیپلماتیک و کنسولی
ج- خدمه شخصی ماموران دیپلماتیک و کنسولی
آیین نامه اجرائی ماده ۱۹ قانون ورود و اقامت اتباع خارجه در ایران
مصوب ۳۱ خرداد ۱۳۵۶ وزارتخانه های امور خارجه و امور اقتصادی و دارایی و کشور
(روزنامه رسمی ۸۴۹۸ مورخ ۸/۵/۵۶)
ماده ۱- به مسافران و کارکنان وسائل نقلیه هوایی وآبی که در حین عبور از داخل مرزهای هوایی یا آبی کشور جمهوری اسلامی ایران به واسطه حوادث قهری یا اشکالات فنی و یا به هر علت موجه دیگری ناگزیر از توقف موقت در ایران شوند از طرف مراجع ذیصلاح اجازه توقف موقت داده خواهد شد.
ماده ۲- خلبان و ناخدا و یا نمایندگان مسئول شرکتهای هواپیمائی و کشتیرانی مربوط موظف می باشند فهرست مشخصات کامل افرادیکه قصد پیاده شدن را دارند تهیه و د ر اختیار مراجع ذیصلاح قرار دهند.
ماده ۳- اجازه توقف موقت پس از شناسایی کامل مسافران توسط مراجع ذیصلاح به مسئولیت خلبان و ناخدا و یا نمایندگان مسئول شرکتهای هواپیمایی و کشتیرانی مربوط به رعایت ماده ۲ داده خواهد شد.
ماده ۴- گواهی نامه فنی و یا گواهی اشتغال خلبان و ناخدا و خدمه و کارکنان موضوع ماده یک به منزله مدرک مسافرت معتبر بوده و پس از اخذ آن اجازه توقف موقت داده می شود و هنگام پایان مدت توقف مدارک مزبور مسترد گردد.
ماده ۵- اجازه تقف موقت تا زمانی که از طرف خلبان و ناخدا و یا نمایندگان مسئول شرکتهای هواپیمایی و کشتیرانی مربوط ترتیب ادامه مسافرت داده نشده است معتبر خواهد بود.
ماده ۶- پس از رفع علت توقف موقت و مراجعه مسافران برای ادامه مسافرت خلبانو ناخدا و یا نمایندگان مسئول شرکتهای هواپیمایی و کشتیرانی مربوط موظف به پذیرفتن و سوار نمودن مسافران مربوط خواهند بود مگر آنکه امتناع نامبردگان از ادامه مسافرت مستند به عذر موجهی باشد.
ماده ۷- معاهدات و یا موافقتنامه های بین دولت ایران و دول متبوع افرادی که ناگزیر به توقف موقت در ایران می باشندرعایت خواهدشد
نحوه صدور مجوز ورود به کشور و اقامت اتباع بیگانه ای که بنا به تقاضای دستگاههای دولتی در چارچوب قوانین و مقررات به کشور مسافرت می نمایند، به شرح زیر تعیین می گردد.
شماره: ۲۱۰۳ تاریخ: ۱۳/۱۲/۶۸
وزارت امور خارجه – وزارت اطلاعات
هیات وزیران در جلسه مورخ ۲۹/۱۱/۶۸ با توجه به اصل ۱۳۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تصویب نمود:
۱- در مواردیکه وزراء یا روسای دستگاههای اجرائی، فوریت و اضطراری بودن صدور ویزا برای بعضی اتباع بیگانه را اعلام نمایند، نمایندگیهای دولت جمهوری اسلامی ایران در خارج ضمن صدور ویزا برای افراد ظرف مدت ۴۸ ساعت موضوع را ازطریق وزارت امور خارجه به آگاهی وزارت اطلاعات میرسانند، وزارت اطلاعات میتواند کنترلهای لازم در خصوص این افراد را اعمال و عنداللزوم حکم به ابطال ویزا و برگرداندن آنها نماید.
۲- در مورادی عادی چنانچه وزارت اطلاعات ظرف ۱۰ روز از زمان تقاضای ویزا مخالفت مستدل خود را اعلام نکند نمایندگیهای دولت جمهوری اسلامی ایران در خارج مبادرت به صدور ویزا برای این افراد خواهند نمود.
۳- برای آن دسته از اتباع بیگانه که در یک دوره زمانی مشخص رفت و آمدهای متعدد دارند بنا به تقاضای دستگاه ذیربط یک ویزای معتبر برای طول مدت دوره صادر می گردد.
۴- برای تردد اتباع بیگانه موضوع این تصویبنامه، پس از یک بار استعلام از وزارت اطلاعات تا دوسال نیاز به استعلام مجدد وجود ندارد.
*اصلاحات ۱۴/۰۷/۱۳۶۹ و ۲۸/۰۹/۱۳۷۵ هیات وزیران اعمال شده